نسخ خطی کتابخانۀ ملی حکیم ابوالقاسم فردوسی تاجیکستان

نسخه های قدیمی جزئی از آثار و هویت ملی هر قوم و ملت به شمار می رود. خوشبختانه برخی از این آثار در جمهوری تاجیکستان تا امروز محفوظ مانده اند. یکی از مهم ترین مراکز نسخ خطی تاجیکستان شعبۀ دست خط های شرق کتابخانۀ ملی «ابوالقاسم فردوسی جمهوری تاجیکستان» است که به مدد گروهی از دانشمندان معتبر ازجمله استاد صدرالدین عینی، باباجان غفوراف، عبدالغنی میرزایف و... تأسیس شده است. شایان ذکر است که در سال ۱۹۵۳م حدود ۴۰۰۰ نسخۀ نادر از کتابخانۀ ملی فردوسی به آکادمی علوم تاجیکستان انتقال داده شد که این عمل سهو باعث خالی شدن این کتابخانه از گنجینۀ گرانبهایی شد. رهبران وزارت فرهنگ درپی این اقدام درصدد جبران آن شدند و بدین ترتیب گروهی مأمور جمع آوری نسخه های خطی از شهرها و ناحیه های جمهوری شدند. طی حدود هفتاد سال برای بار دوم در این شعبه بیش از ۲۲۰۰ نسخۀ گرانبها فراهم شد که متعلق به سده های ۱۳-۱۹م هستند. اما متأسفانه از سال های دهۀ نود به این سو این کار به شیوۀ قبل ادامه نمی یابد. بیش از ۸۰-۸۵ درصد ذخیرۀ دست نویس های این شعبه به خط و زبان فارسی است. ازجملۀ این نسخ می توان به تاریخ طبری، تاریخ فیروزشاهی، دیوان جامی، شاهنامۀ فردوسی و... اشاره کرد.